Газрын теннисний тухай сонирхолтой 5 факт
Газрын теннисний тухай сонирхолтой 5 факт
Ширээний теннис, агаарын теннис гэх цохиураар тоглодог спорт нь найзуудтайгаа болон чөлөөт цагаараа тоглоход хялбархан, биеийн булчинг жигд ажиллуулдаг, тоглогчийг тасралтгүй гүйлгэж идэвхтэй хөдөлгөөн хийлгэдэг кайфтай спортын төрөл юм. Энэхүү спортын төрлийн өвөг дээдэс нь газрын теннис бөгөөд Монгол оронд уг спортыг сонирхогчид түгээмэл биш олон нийтийн дунд газрын теннисний талаарх мэдээлэл, мэдлэг дутмаг байдаг. Газрын теннис нь ихэвчлэн гадаа ил задгай том талбайд тоглодог спорт тул Монгол орон шиг эрс тэс уур амьсгалтай, хүйтэн цаг агаартай оронд хөгжүүлэхэд хүндрэлтэй байдаг, хэдий ч сүүлийн үед хүүхэд залуус газрын теннисээр сонирхон хичээллэж эхэлж байна. Дэлхий нийтээрээ газрын теннисний од, алдартай тамирчдыг Холливудын оддын адил шүтэн биширч тоглолтыг дагаж үздэг бөгөөд олон сая долларын шагналын сантай том тэмцээнүүд зохиогддог энэ сонирхолтой спортын талаар энэ блогоороо танилцуулахыг зорилоо.
ФАКТ 1- Газрын теннис нь том талбайд 23.7 метр урттай, 8.3 метрийн өргөнтэй том талбайд ганцаараа, хосоороо бол өргөн нь 10.9 метрийн өргөнтэй ногоон зүлгэн болон шороон талбайд 2 талаас ракет ашиглан бөмбөг цохиж тоглодог спорт юм. Тамирчид нь цохиур буюу ракетаар резинээр хийгдсэн эсгий бүрээстэй хөндий бөмбөгийг тор давуулан эсрэг талынхаа талбай руу цохиж оруулна. Газрын теннис нь Олимпын спортын төрөлд ордог Хойд Америк, Европт алдартай олон үзэгчдийг өөртөө татдаг спортын төрөл юм.
ФАКТ 2-Газрын теннис хэдэн зууны түүхтэй, Английн язгууртнуудаас үүсэлтэй спорт гэж үздэг бөгөөд анх Францад jeu de paume (гарын тоглоом) нэртэйгээр үүсэж, дараа нь 18-р зууны төгсгөл үеэр Англид хөгжиж орчин үеийн хэлбэрээ олжээ. Газрын теннис үүссэн цагаасаа англи хэлээр ярьдаг орнуудын нийгмийн дээд давхаргын язгууртнуудын дунд тархаж, хожим нь дэлхий даяар дэлгэрэн түгсэн байна. Теннис нь цохиур барих чадвартай хүн бүр (түрдэг сандалтай хүмүүс хүртэл) тоглох боломжтой.
ФАКТ 3-Теннисний дүрэм нь 1890-ээд оноос хойш бараг өөрчлөгдөөгүй иржээ. Өөрчлөгдсөн зүйл гэвэл 1908-с 1960 он хүртэл давуулах тоглогч нэг хөлөө байнга газарт хүргэсэн байх ёстой байв. 1970-аад оноос хайнцсаны дараах шийдвэрлэх тоглолт явагдах болсон. Илүү орчин үеийн мэргэжлийн теннист бөмбөг талбайгаас гарсан эсэх, давуулсан бөмбөг орсон эсэхийг тоглолтын шууд дамжуулалтын бичлэг, цахим технологийг ашиглан шалгадаг болов.
Зураг 1: Анхны газрын теннисний тэмцээн, Их Британи
ФАКТ 4- Газрын теннисний үндсэн дүрэм:
Теннис нь ганцаарчилсан (1 vs 1) эсвэл хосын төрөл үүнд эрэгтэй, эмэгтэй хос, холимог хосын төрөл (2 vs 2) хэлбэрээр тоглогддог. Талбайн хоёр талд тоглогчид ракет ашиглан бөмбөгийг ээлжилж цохино.
Онооны систем: 15 – 30 – 40 – Game
1 сет = 6 тоглолт хожсон хүн (2-ийн зөрүүтэй)
Ихэнх тоглолт 3 сетээр (Их Дуулга 5 сет) явагддаг
Тоглогч бүр нэг удаа сервис (давуулалт) авдаг бөгөөд game бүрд ээлжлэн солигдоно
Онооны систем нь бага зэрэг ойлгомжгүй санагдах боловч тоглож эхэлснээр ойлгомжтой болж эхэлнэ. Ялангуяа deuce (40-40), tie break (6-6) зэрэг нөхцөлүүд тоглолтыг илүү ширүүн өрсөлдөөнтэй болгодог.
ФАКТ 5- Талбайн төрлүүд:
Теннисний талбайг 3 төрөлд ангилдаг.
Шаварлаг талбай (Clay court): Удаан хэмнэлтэй, бөмбөгний ойлт өндөр байдаг. Талбайн шаврыг тоосгоны үртсээр хийдэг. Франц улсын Roland Garros нээлттэй тэмцээн нь шавран талбайд зохиогддог.
Өвсөн талбай (Grass court): Хурдан хэмнэлтэй, гулгамтгай, ойлт нам байдаг. Их Британи улсын Wimbledon Их Дуулга тэмцээн өвсөн талбайд зохиогддог.
Хатуу гадаргуу (Hard court): Дундын хэмнэлтэй, харьцангуй тогтвортой тоглолттой байдаг бөгөөд АНУ болон Австрали улсын нээлттэй тэмцээн хатуу гадаргуутай талбайд зохиогддог.
Зураг 2 Теннисний талбайнууд
Теннисийг олон сая хүмүүс сонирхогчийн байдлаар тоглодог бөгөөд дэлхий даяар тарсан үзэгчдийн спорт юм. Ялангуяа хамгийн нэр хүндтэй "Их дуулга" (Grand Slam tournaments) дөрвөн тэмцээн нь хамгийн үзэгч олонтой бөгөөд үүнд Австралийн теннисний нээлттэй тэмцээн, Францын теннисний нээлттэй тэмцээн, Уимблдон тэмцээн, Америкийн теннисний нээлттэй тэмцээн ордог.
НЭМЭЛТ ФАКТ- Алдартай мэргэжлийн тамирчид:
Газрын теннис олон шилдэг алдартай тэрбумтан тамирчдыг төрүүлжээ. Теннисний тамирчид Холливудын кино жүжигчид, Хойд Америкийн сагсан бөмбөгийн холбооны тамирчин, дэлхийн хөл бөмбөгийн оддын нэгэн адил дэлхий даяар алдар цуугаа мандуулсан маш олон сая шүтэн бишрэгчид дагагч нартай том одод байдаг.
Хамгийн алдартай теннисний тамирчид:
Рожер Федерер
Рожер Федерер - Швейцар улсын иргэн, 43 настай, бүх цаг үеийн хамгийн алдартай теннисний спортын мэргэжлийн тамирчин бөгөөд ганцаарчилсан төрөлд 20 Гранд Слам цуврал тэмцээнд түрүүлсэн. Тоглолтын хэв маяг, ядардаггүй эрч хүч, цохилтын хүч зэрэг нь түүнийг олон шүтэн бишрэгчтэй болгосон. Газрын теннисний спортын элчин сайд гэж нэрлэдэг. Нийт 400 сая долларын хөрөнгөтэй.
Рафаел Надаль
Рафаел Надаль - Испани улсын тамирчин, 38 настай, “шороон талбайн хаан” хэмээн теннисний ертөнцөд үнэлэгддэг, Францын нээлттэй тэмцээнд бусад өрсөлдөгчөө илт давамгайлж 13 удаа түрүүлсэн түүнийг хаанаар өргөмжилжээ. Зүүн гарын хүчтэй цохилт, гайхамшигт хурд, тэвчээр хатуужил, сэтгэлийн хүч нь өрсөлдөгчийг нь айлгадаг. Нийт 100 сая ам долларын хөрөнгөтэй.
Новак Жокович
Новак Жокович - Серби улсын тамирчин, 37 настай, ямар ч хурдтай орж ирсэн давуулалтыг хүлээн авч чаддаг, тэсвэр хатуужлаараа гайхуулдаг, Их Дуулганы 24 тэмцээнд түрүүлсэн, урт үргэлжилсэн хүнд тоглолтуудад илүү амжилт үзүүлдэг тул “Жокер” гэж нэрлэгддэг. Нийт хөрөнгийн хэмжээ 240 сая ам доллар.
Серена Вилльямс
Серена Вилльямс - АНУ-ын тамирчин, 43 настай хамгийн алдартай эмэгтэй тамирчин бөгөөд Их Дуулганы 23 тэмцээнд түрүүлсэн, хүчтэй давуулалт хүнд цохилтуудаараа алдартай, сэтгэл зүйн хувьд тогтвортой удаан тоглолтод тэсэж гарах чадвартай, 20 жилийн турш эмэгтэй тамирчдыг тэргүүлсэн, нийт хөрөнгийн хэмжээ 340 сая ам доллар.
Пийт Самбарс
Пийт Самбарс - АНУ-ын тамирчин, 53 настай, Их Дуулганы тэмцээнд 14 удаа түрүүлсэн, хүчтэй давуулалт, сэтгэл зүйн хүч нь олон тэмцээнд түрүүлүүлжээ. Нийт хөрөнгийн хэмжээ 150 сая.
Y Facts нийтлэлийг бичсэн 4-р сарын дадлагажигч: Б.Намуухан
Эх сурвалжууд:
https://en.wikipedia.org/wiki/Tennis
