Y Story: Зургаан сарын тансаглал

Дунд ангид байхдаа “Идсэнээ тарьцгаая” цахим хуудаснаас идсэн жимснийхээ үрийг тарьж буй хүмүүсийг харсан юм. Итгэж өгөхгүй хуванцар саванд үр хийгээд цонхны тавцан дээрээ орхичхов. Гэтэл элсэн ширхгийн чинээ бяцхан үр нэлээд ургах нь тэр. Үүнээс хойш ургамал, ногоог яаж тарих, ямар онцлогтой, үр нь хаана ургах боломжтойг өдөржин, шөнөжин судалж, бараг донтсон доо. Нэг өдөр сүүний хайрцагт гүзээлзгэнийн үр суулгаад шүүс нь асгарсан, улаа бутарсан гүзээлзгэнэ хүлээж байтал юу ч ургасангүй. Гэтэл гүзээлзгэнэ хүлэмжид л ургадаг болж таарлаа.

Тиймээс төслийн уралдаанд оролцож, хашаандаа хүлэмжтэй болох төсөлдөө санхүүжилт авч чадав. Манай Сүхбаатар аймгийн хөрс чулуу шиг хатуу, шаварлаг тул хүлэмжтэй болно гэдэг амаргүй юм билээ. Дотнын хүн болгоны маань хөлс, хүчээр хүлэмж маань боссон доо. Шинэхэн хүлэмждээ өргөст хэмх, чинжүү, гүзээлгэнэ тарих аргыг хараад шууд л туршлаа. Газар хагалаад төмс, хулуу, тарвас тарьж үзэв. Ногоонууд маань дэндүү сайхан ургаад, гэрийнхэн маань ч идэж барахгүй их ургац хурааж билээ. Аймгийнхаа намрын үзэсгэлэн худалдаанд эмээтэйгээ хамт тарьсан ногоогоороо алаг салат хийн зарж эхэлтэл бүгд зарагдаад дуусчхав. Ногоо авсан нутгийн иргэд маань холбогдон “Ногоо иддэггүй хүүхэд маань ногоо иддэг болсон” гэх мэт урмын үгс харамгүй хэлснийг нь тодхон санаж байна.

Атга газраас асар их зүйлс ургаж, дэлгэрдэг тул байгаа жаахан газраа хайрлаж, тордоод ногоо таривал өгөөжөө өгөх нь эргэлзээгүй билээ. Уудам газар нутагтай манай улс импортын хүнсний ногоо хэрэглэж буйд хувьдаа их эмзэглэдэг. Хүн болгон хашааныхаа хөрснөөс эрүүл хүнсний ногоо ургуулж, хэрэглээсэй гэж хүсдэг дээ. Миний ногоочны амьдрал өдгөө зургаан намрыг угтаж байна. Хаврын улиралд үрсэлгээ бэлтгэн таван жилийн өмнө 200 ширхгийг борлуулдаг байсан бол энэ жил 10 дахин их үрсэлгээ борлуулж байна. Өөрийнхөө хэмжээнд орлого олоод, хамгийн чухал нь өөрийн гараараа тарьсан хүнсээ хэрэглэхээс илүү тансаглал хаана байх вэ? Хөдөлмөрлөсөн хүн л ам тостоно шүү дээ.

YSC хөтөлбөрт Сүхбаатар аймгаас оролцогч, “Teen Хуралдай” чуулганы 2024 оны оролцогч, Youth Power Сүхбаатар чуулганы зохион байгуулагч Б.Ихнөмөр